Nederland werkt aan de opmaak van een structuurvisie voor de winning van schaliegas in Nederland. De eerste stap op weg naar deze structuurvisie is een onderzoek naar de milieueffecten (planMER). Tijdens dit proces wordt een consultatieronde gehouden om zo veel mogelijk informatie te verzamelen van betrokkenen, zowel overheden als burgers in Nederland en de aangrenzende gebieden, omtrent de reikwijdte en het detailniveau van het planMER.

Aangezien de mogelijke winningsgebieden grenzen aan onze regio wordt aan de provincie Antwerpen gevraagd om advies te geven. 

De Antwerpse deputatie stelt de winning van schaliegas aan de Belgische grens ernstig in vraag en geeft dan ook een negatief advies. Ze wijst op de mogelijke gevolgen voor de bewoning in het grensgebied, op het grondgebied van de provincie Antwerpen, en op de aanwezigheid van heel wat activiteiten aanwezig of nabij zijn die gevoelig zijn aan chemische vervuiling en waarvoor instabiliteit van de onderlaag een risico vormt. Gezien de gevolgen  van schaliegaswinning vandaag onvoldoende eenduidig gekend zijn, vindt de provincie Antwerpen het dan ook niet opportuun om schaliegas te winnen. Ze vraagt dan ook aan de Nederlandse overheid om een onderzoek naar alternatieven op te starten.

Impact en risico’s onvoldoende gekend

Bij de winning van schaliegas worden chemicaliën geïnjecteerd in de bodem en daarbij wordt het schaliegas houdende gesteente hydraulisch gefractureerd. De winning van schaliegas geeft mogelijk aanleiding tot verontreinigen van de ondergrond en zorgt voor mogelijke instabiliteit van de ondergrond. De winning van schaliegas kan accidentele diffuse emissies van methaan tot gevolg hebben en daardoor bijdragen tot de klimaatopwarming. De deputatie wijst erop dat deze potentiële gevaren vandaag onvoldoende eenduidig gekend zijn.

Stabiele ondergrond noodzakelijk voor activiteiten aan grensgebied

"Drinkwaterproductie, industrie, geothermie, ondergrondse opslag van aardgas, grondwaterwinningen, bewoning, natuur … . Het gebied aan de grens kent vele activiteiten.  De impactzone lijkt zich uit te strekken tot de haven van Antwerpen. Onze haven heeft een concentratie van Seveso-bedrijven, bedrijven die gevaarlijke stoffen behandelen, produceren of opslaan.  De veiligheid en de stabiliteit van de ondergrond dient daarom ten alle tijden gewaarborgd te zijn," aldus gedeputeerde voor Ruimtelijke Ordening Luk Lemmens.

Aantasting van drinkwatervoorraden, infrastructuur en drinkwatervoorraden

Daarnaast bevinden zich in het grensgebied in de Antwerpse Kempen de grondwaterwinningen van de Pidpa ter bevoorrading van drinkwater. De Kempen kent een grote concentratie aan veehouderijen die gebruik maken van grondwater als drinkwater voor het vee. Vermijden van chemische bevuiling van deze grondwaterlagen moet absoluut gegarandeerd zijn, ook op lange termijn.

De grensstreek in de provincie Antwerpen is ook gekend door de strategische ondergrondse opslag van aardgas, clusters van ondergrondse leidingen (i.f.v. de haven, maar ook vele andere) en de aanwezigheid van heel wat natuur (habitatgebieden). 

Naast bovenvermelde activiteiten is er uiteraard, en niet in het minste, ook bewoning waarmee moet rekening worden gehouden.

Inzetten op hernieuwbare energiebronnen in plaats van fossiele brandstoffen

"In de context van klimaatopwarming dringt een alternatievenonderzoek zich op.

De deputatie betreurt het dat in de huidige wetenschappelijke context over de opwarming van de aarde wordt ingezet op energieopwekking via een nieuwe bron van eindige fossiele brandstoffen. Wij vragen aan de Nederlandse overheid daarom om een alternatievenonderzoek, waarbij de winning van energie via hernieuwbare energiebronnen wordt onderzocht.  De Nederlandse keuze kan bovendien een effect hebben op de zoektocht naar duurzame energiebronnen in onze provincie. Zo lijken de Antwerpse Kempen geschikt voor het gebruik van aardwarmte op grote diepte. Dit project is volop in uitvoering en kadert in de zoektocht naar duurzame energie. Schaliegaswinning in de grensstreek kan dit duurzame energiewinningsproject in gevaar brengen. Het provinciebestuur hoopt dan ook dat ze een krachtig signaal kan geven aan de Noorderburen om te zoeken naar alternatieven in plaats van in te zetten op schaliegas zonder de impact van deze keuze te kennen," aldus gedeputeerde Rik Röttger, bevoegd voor Leefmilieu.

Burgers kunnen tot 9 juli reageren

Het onderzoek naar schaliegaswinning kadert in een opmaak van een evenwichtige energiemixstrategie in heel Nederland, dus het betreft niet enkel de grensgebieden. Er loopt een participatietraject voor zowel officiële instanties als het brede publiek. Burgers kunnen nog tot 9 juli reageren op de conceptnotitie reikwijdte en detailniveau. Via een digitaal inspraakformulier op de website: www.rvo.nl bij structuurvisie Schaliegas, via brief naar

Bureau Energieprojecten, Inspraakpunt conceptnotitie structuurvisie schaliegas, Postbus 23, 2290 AA Wateringen  of telefonisch alle werkdagen van 9 uur tot 12 uur via T (070) 379 89 79.